Chuyện thương lái sử dụng hóa chất giúp trái cây chín nhanh và có màu sắc đẹp mắt thường được báo chí bên nhà đề cập đến từ nhiều năm qua.
Kích thích chín nhanh là một kỹ thuật rất phổ biến.
Cái khác biệt là tại các quốc gia Âu Mỹ, kỹ thuật dùng hóa chất giúp trái cây chín nhanh được hực hiện đúng theo sự chỉ dẫn của nhà bào chế. Tại Việt Nam thì ai muốn làm gì thì làm. Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam là ba quốc gia được nói đến thường nhất về vấn đề sử dụng hóa chất để giúp trái cây chín nhanh một cách nhân tạo. Thái Lan, Malaysia chắc cũng không mấy gì khá hơn đâu.
Thuốc chín nhanh là những chất nào?
Calcium carbide ( đất đèn): thường được sử dụng trong kỹ thuật hàn. Mùi hôi. Khi tiếp xúc với nước, calcium carbide cho ra khí acetylene có cùng tác dụng như khí ethylene. Acetylene có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Ở dạng dùng trong kỹ nghệ, calcium carbide có thể chứa arsenic và phosphorus. Bởi lý do nầy nên rất nhiều quốc gia cấm sử dụng calcium carbide để dú ép trái cây chín nhanh. Có thể gây nhức đầu, chóng mặt vv…
Ethephon: là hóa chất điều hòa tăng trưởng, giúp trái cây mau chín. Do công ty Bayer sản xuất và có nhiều tên thương mại khác nhau.
Ethylene: là một loại khí thường được sử dụng trong kỹ nghệ. Ethylene đồng thời cũng được xem như một hormone của trái cây.
Ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?
Ethylene có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm xót mắt, da, phổi, trí nhớ và có thể đưa đến hiện tượng thiếu oxy trong cơ thể.
Ethephon là chất điều hoà tăng trưởng thực vật plant growth regulator. Dùng trong việc sản xuất pomme, currant, blackberries, blueberries, cranberries, morello cherries, các trái thuộc họ chanh citrus, sung, tomate, cà phê… Ethephon chuyển ra thành ethylene và có tác hại cho sức khỏe như ethylene vậy.
Bethylene được dân Ấn Độ xài để thay thế ethylene. Làm giảm giá trị của trái cây và đồng thời cũng rút ngắn thời gian trưng bày để bán.
Sầu riêng hay sầu chungCon buôn mua sầu riêng non, chưa già, chưa chín đem về ngâm vào nước có pha thuốc chín nhanh có tên là HPC 97HXN Trái Chín. Thuốc do Viện sinh học nhiệt đới sản xuất.
Trái chín nhanh ăn lạt không có mùi vị gì.
Ngoài ra, người ta còn sử dụng các chất thuốc trừ nấm, trừ mối như carbadazim và benomyl để sầu riêng lâu thúi lâu hư.
Theo trang mạng Pháp Luật, 31/5/2011, tại VN ethephon chỉ được phép dùng cho cây cao su ra mủ mà thôi.
“Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Hữu Huân, Cục phó Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), cho biết chất ethephon có trong danh mục của Bộ NN&PTNT nhưng chỉ được dùng để kích thích cây cao su ra mủ. Hiện chất ethephon chưa có trong danh mục kích thích sự tăng trưởng của các loại trái cây như sầu riêng, mít, chuối… Do đó, việc sử dụng của người trồng và thương lái hoàn toàn tự phát”.
Các nhà chuyên môn bên Việt Nam nói gì ?
Người viết xin mạn phép mượn các tin trong báo Người Lao Động để rộng đường dư luận:
Sầu riêng chín cây có mùi thơm nồng, gõ vào phần dưới của trái nghe tiếng kêu lộp bộp và chỉ cần tách nhẹ ở “đít” trái là vỏ sẽ nứt ra theo từng múi.
Sầu riêng chín ép rất khó tách vỏ nên một số người bán chỉ tách phần giữa trái cho khách xem chứ không tách phần “đít” trái.
Mít chín cây thì cả múi mít, xơ mít đều chín vàng, mùi thơm ngọt, gai mít nở to. Đối với chuối cau, loại dùng hóa chất thường rất vàng, trái chuối không no tròn, trông rất mướt, buồng chuối vàng đều từ nải đầu đến nải cuối. Chuối chín tự nhiên sẽ có màu vàng xỉn hơn, không bóng mượt nhưng có mùi thơm tự nhiên.
Tương tự, xoài chín ép có vỏ vàng rực, bóng láng nhưng không có mùi thơm đặc trưng của xoài chín.