Nhờ cây thuốc tán sỏi, nên hay không?
Không ai vui gì khi biết mình đang chứa ít viên sỏi đâu đó trong đường tiết niệu! Khổ hơn nữa nếu đã từng trải vài cơn đau tá hỏa. Tuy vậy, không mấy nạn nhân hăng hái mổ sỏi dù là thao tác ngoại khoa ngày nay hầu như an toàn. Đó là chưa kể đến nhiều trường hợp không cần động dao động kéo vì có thể tán sỏi từ bên ngoài cơ thể bằng phương tiện kỹ thuật như : laser, siêu âm…
Nhiều bệnh nhân vì thế thích chọn cách uống thuốc làm tan sỏi. Cách này không hẳn là sai nếu như sỏi chưa đủ lớn để phải mổ và nhất là nếu gia chủ để ý vài điểm quan trọng. Trước hết, đúng là một số cây thuốc có tác dụng tán sỏi. Một thí dụ điển hình là Kim Tiền Thảo. Tuy nhiên, Kim Tiền Thảo không có tác dụng rõ ràng với sỏi có cấu trúc oxalat canxi. Trái lại, dược thảo này có hiệu quả rõ hơn với sỏi có cấu trúc urate. Như thế, thay vì uống thuốc cầu may, người bệnh cần được chẩn đoán trước đó, chẳng hạn qua phân tích nước tiểu, để biết đã vướng loại sỏi nào trước khi quyết định dùng Kim Tiền Thảo. Đó là lý do tại sao có người khen hết lời nhưng cũng không thiếu người thất vọng với Kim Tiền Thảo. Trên thực tế thuốc nào cũng thế, không riêng với Kim Tiền Thảo, thuốc tốt mà dùng sai chỉ định thậm chí nhiều khi có hại là khác! Thêm vào đó, tác dụng của Kim Tiền Thảo không dựa vào cơ chế lợi tiểu. Người dùng thuốc vì thế nên kết hợp với một vài dược thảo có công năng lợi tiểu nhẹ, như Râu Mèo, Râu Bắp, Atisô …để gia tăng tiến độ đào thải acid uric qua đường tiểu, thay vì khoán trắng cho Kim Tiền Thảo.
Kế đến, dù dùng cây thuốc nào cũng thế, quan trọng vô cùng là uống nước cho đủ, nhất là trong giờ làm việc và thói quen đi tiểu ngay mỗi khi mắc tiểu. Gặp được thầy hay, thuốc tốt mà quên uống nước thì chỉ giúp cho sỏi đóng cứng đâu đó dọc đường tiết niệu. Dễ hiểu vì thiếu nước lấy gì rửa cho sạch đường dẫn tiểu?
Sau hết, theo kết quả của nhiều công trình nghiên cứu, chất đạm lecithin trong đậu nành có khả năng phá vỡ cấu trúc của sỏi để viên sỏi thành sạn cát rồi theo dòng nước tiểu trở về với thiên nhiên. Không chỉ người đã mang sỏi thận, ngay cả đối tượng có cơ tạng dễ bị sỏi thận cũng nên có chế độ dinh dưỡng ít nhiều theo kiểu “ăn chay” cho thường với đậu hũ, sữa đậu nành không đường… Không cần mỗi ngày nhưng nếu được từng đợt nhiều ngày trong tháng càng hay, và nhất là trong thời gian được điều trị bằng cây thuốc.
Muốn sỏi mòn mà không tán nhỏ và kéo sỏi ra ngoài bằng dòng nước chảy xiết thì thà mổ nhanh cho xong. Chữa sỏi thận bằng thuốc không quá khó. Nhiêu khê hơn nhiều là làm sao để đừng lãnh viên mới sau khi tán được viên sỏi đã có! Khéo hơn nữa, làm sao cho khoáng chất đừng kết tủa thành sỏi nếu đường tiết niệu còn hanh thông. Nếu không thay đổi được một số tật xấu trong chế độ dinh dưỡng, trong nếp sinh hoạt, chẳng hạn uống bia nhiều hơn uống nước, ăn thịt nhiều hơn dùng rau, thì thầy thuốc có giỏi như Hoa Đà cũng đành bó tay!
Thêm một điểm quyết định. Dùng cây thuốc nào cũng thế, người bệnh cần được theo dõi qua tiêu chí khách quan như siêu âm để xác minh thay đổi về kích thước, vị trí của viên sỏi cũng như xét nghiệm máu để đánh giá chức năng thận. Dùng thuốc chữa sỏi thận mà không so sánh trước sau nhiều khi thà uống nước lã còn hơn.
Có một điều chắc chắn. Đừng lầm lì chịu trận nếu đã vướng sỏi trên đường tiết niệu. Kiểu này sớm muộn cũng thua vì viên sỏi một khi đã thành hình dễ gì chịu dậm chân tại chỗ cho vui lòng gia chủ! Sỏi sớm muộn cũng tăng dần kích thước khiến trái thận khó tránh bị thương tổn vì ứ nước, vì viêm tấy, hay vì xuất huyết do trầy xướt đâu đó trên đường dẫn tiểu.
Theo Bác sĩ Lương Lễ Hoàng
